İşe İade Davası Nedir?

4857 Sayılı I,ş Kanuna’na göre işveren tarafından işçi geçerli bir neden olmaksızın işten çıkarılamaz. I,şten çıkarma eyleminin gerçekleşmesi halinde işçi tarafından işe iade istemli dava yoluna başvurulabilir.

I,şe iade davasının dayanağı 4857 Sayılı I,ş Kanunudur. I,şe iade davası işçi-işveren arasında kurulan iş sözleşmesinin doğurduğu sonuçlardan birisidir.

İşe İade Davasının Dayanağı

4857 sayılı I,ş Kanununun 18. Maddesi geçerli feshi 19. Maddesi feshin şekli ve usulü, 20. Maddesi fesih bildirimine itiraz ve usulü 21. Maddesi de geçersiz sebeple yapılan feshin sonuçlarını düzenlemektedir.

ONncelikle I,ş Kanunu’nun 18/1. maddesinde;

“Otuz veya daha fazla işçi çalıştıran işyerlerinde en az altı aylık kıdemi olan işçinin belirsiz süreli iş sözleşmesini fesheden işveren, işçinin yeterliliğinden veya davranışlarından ya da işletmenin, işyerinin veya işin gereklerinden kaynaklanan geçerli bir sebebe dayanmak zorundadır.(Ek cümle: 6552 – 10.9.2014 / m.2) “Yer altı işlerinde çalışan işçilerde kıdem şartı aranmaz.” demekle geçerli neden olmaksızın iş akdinin feshedilemeyeceği belirtilmiştir.

İşe İade Dava Şartları Nelerdir?

I,ş Güvencesi kapsamında işe iade davası açabilmek için belli şartların varlığı aranmaktadır. Bu şartlar;

• I,şveren bahsi geçen iş yerinde en az 30 işçi çalıştırıyor olmalıdır.
• I,şe iade davası açmak isteyen işçi o işyerinde en az 6 ay çalışıyor olmalıdır.
• I,şçi ve işveren arasında belirsiz süreli bir sözleşme bulunmalıdır.
• I,ş sözleşmesinin feshinin geçerli bir sebebe dayanıyor olmaması gerekir. Şeklindedir.

İş Sözleşmesinin Geçerli Bir Neden Olmaksızın Feshi

I,şe iade davasının açılabilmesi için sözleşmenin işveren tarafından feshedilmiş olması gerekmekte olup işçi, istifa, haklı fesih, işverenle anlaşma (ikale) vb. bir yolla iş akdinin sonlandırması durumunda işe iade talebinde bulunamaz.

4857 sayılı I,ş Kanunun 18. Maddesi “belirsiz süreli iş sözleşmesini fesheden işveren, işçinin yeterliliğinden veya davranışlarından ya da işletmenin, işyerinin veya işin gereklerinden kaynaklanan geçerli bir sebebe dayanmak zorundadır.” şeklindedir.

Fesih Bildirimi ve Davayı Açma Süresi

I,şe iade davasının fesih bildiriminin işçiye tebliğ edildiği tarihten itibaren 1 ay içerisinde açılması gerekmektedir.

I,ş Mahkemeleri Kanunu’nun 3. Maddesinin 1. Fıkrası uyarınca işe iade davası açabilmek için arabuluculuğa başvuru zorunludur. Dava açılmadan önce arabuluculuğa başvurulması gerekmektedir.

İşe İade Davalarında İspat Külfeti

Feshin geçerli olduğu ve şekil şartlarına uyulduğunun ispatı işverendedir. Bu hususlar işverence ispat edilemediği hallerde mahkemece işçinin işe iadesine işçiye boşta geçen süreye ilişkin ödenmesi gereken tazminata ve yine işe başlatılmaması durumunda ödenecek iş güvencesi tazminatına yönelik karar verilir.

İşe İade Davası Devam Ederken Başka İşte Çalışmak

I,şe iade davası hali hazırda devam ederken başka bir işe başvuran ve çalışmaya başlayan işçiler de söz konusu olabilmektedir. I,şe iade davası sürerken başka bir işte çalışan işçinin bu durumu kanun önünde herhangi bir engel teşkil etmez ve yasalara herhangi bir aykırılık barındırmamaktadır. Ancak işe iade davası tazminat süreçleri belirlenirken işçinin başka yerden kazandığı gelirler tazminat hesaplamasında göz önünde bulundurulur.

İşe İade Davasının Sonuçları

I,şe iade davası sonucunda mahkemece verilen işe iade kararının kesinleşmesinden itibaren işçi, 10 iş günü içerisinde işverene başvurarak işe iadesi talep etmelidir. Eğer işe başvuru yapmazsa, işverenin yapmış olduğu fesih geçerli hale gelir. Aynı şekilde işe başlamak için başvurmuş ancak işverenin işe başlatma davetini cevapsız bırakmış, makul sürede işe başlamamış işçinin iş sözleşmesi de feshedilmiş sayılacaktır. Dolayısıyla işe iadesine karar verilen işçinin işe başlamaması, feshin geçerliliğini kabul ettiği anlamına gelmektedir.

I,şçi işe iade başvurusunu noterden göndereceği bir ihtarname ile yapmalıdır. Noter yolu ile başvuru mecburi değildir. Ancak ispatta kolaylık sağlamaktadır.

I,şçi işe başlamak için başvuru yaparsa, işveren bir ay içerisinde işçiyi işe başlatmak zorundadır. Eğer işe başlatmazsa, mahkeme kararıyla belirlenen tazminat miktarını ödemek zorunda kalacaktır. Bu miktar işçinin en az 4 ay en fazla 8 aylık ücretinin tutarıdır.

I,ster işe başlatılmış olsun, ister işe başlatılmamış olsun işçi, çalışmadığı dönem için en çok dört aya kadar doğmuş bulunan ücret ve diğer haklarına da kavuşur. Yani işveren, işçiyi çalıştırmadığı dönem için işçiye en fazla dört aylık alacaklarını ödemek zorundadır.

İlgili yazımızın amacı işe iade davası süreci hakkında bilgilendirme yapmaktır. Makalemizde bahsi geçen bilgiler herhangi bir hukuki tavsiye niteliği taşımamaktadır. Hukuki işlemleriniz için büromuz ile iletişime geçebilirsiniz.

Av. Şansal DEMİRCİOĞLU