İHTİYAÇ NEDENİYLE TAHLİYE DAVASININ HUKUKİ DAYANAĞI

6098 sayılı Türk Borçlar Kanunu uyarınca ihtiyaç nedeniyle tahliye davası açmanın iki hukuki dayanağı mevcuttur.

1. Türk  Borçlar  Kanunu’nun  350.  Maddesi   uyarınca.   IFlgili   düzenleme  “Kiraya  veren,  kira sözleşmesini; Kiralananı kendisi, eşi, altsoyu, üstsoyu veya kanun gereği bakmakla yükümlü olduğu diğer kişiler için konut ya da işyeri gereksinimi sebebiyle kullanma zorunluluğu varsa, Kiralananın yeniden inşası veya imarı amacıyla esaslı onarımı, genişletilmesi ya da değiştirilmesi gerekli ve bu işler sırasında kiralananın kullanımı imkânsız ise, belirli süreli sözleşmelerde sürenin sonunda, belirsiz süreli sözleşmelerde kiraya ilişkin genel hükümlere göre fesih dönemine ve fesih bildirimi için öngörülen sürelere uyularak belirlenecek tarihten başlayarak bir ay içinde açacağı dava ile sona erdirebilir. “ şeklindedir.

• Türk  Borçlar  Kanunu’nun  351.  Maddesi  uyarınca.  IFlgili  düzenleme  “Kiralananı  sonradan edinen kişi, onu kendisi, eşi, altsoyu, üstsoyu veya kanun gereği bakmakla yükümlü olduğu diğer kişiler için konut veya işyeri gereksinimi sebebiyle kullanma zorunluluğu varsa, edinme tarihinden başlayarak bir ay içinde durumu kiracıya yazılı olarak bildirmek koşuluyla, kira sözleşmesini altı ay sonra açacağı bir davayla sona erdirebilir. Kiralananı sonradan edinen kişi, dilerse gereksinim sebebiyle sözleşmeyi sona erdirme hakkını, sözleşme süresinin bitiminden başlayarak bir ay içinde açacağı dava yoluyla da kullanabilir. “ şeklindedir.

IFlgili  düzenlemelerden  de  anlaşılacağı  üzere  ihtiyaç  nedeniyle  tahliye  davası  açmanın  hukuki dayanakları 6098 sayılı Türk Borçlar Kanunu’nun 350 ve 351. maddeleridir.

DAVA AÇMA SÜRESİ

Türk Borçlar Kanunu’nun 350 maddesi incelendiğinde görülecektir ki sözleşmenin belirli ve belirsiz süreli olmasına göre ikili bir ayrım söz konusudur.

1. Sözleşmenin Belirli Süreli Olması: Sözleşme süresinin sona ermesinden itibaren 1 ay içinde ihtiyaç nedeniyle tahliye davası açılmalıdır.

• Sözleşmenin Belirsiz Süreli Olması fesih dönemi ve fesih bildirimi için öngörülen sürelerden itibaren 1 ay içinde ihtiyaç nedeniyle tahliye davası açılmalıdır.

İHTİYAÇ NEDENİYLE TAHLİYE DAVASI AÇMA ŞARTLARI

Türk Borçlar Kanunu’nun 350. Maddesi uyarınca ihtiyaç nedeniyle tahliye davasının açılarak kiralanan taşınmazdan kiracının tahliyesinin gerçekleştirilebilmesi için üç şart bir arada gerçekleşmelidir. Bu şartlar;

1. Kiraya verenin kendisi, eşi, altsoyu, üstsoyu ve kanun gereği bakmakla yükümlü olduğu kişilerin konut veya iş yeri ihtiyacı bulunmalıdır.
2. Gerçek, zorunlu ve samimi bir ihtiyaç olmalıdır.
3. Gereksinim nedeniyle açılması gerekmektedir.

TAHLİYE DAVASI AÇILABİLMESİ İÇİN İHTARNAME GÖNDERME ŞARTI VAR MIDIR?

Belirli süreli kira sözleşmelerinde ihtarname şartı aranmazken, belirsiz süreli kira sözleşmelerinde ihtarname şartı aranmaktadır.

İHTİYAÇ NEDENİYLE TAHLİYE DAVASI KİM TARAFINDAN AÇILABİLİR?

IFhtiyaç  nedeniyle  tahliye  davası  kural  olarak  kiraya  veren  tarafından  açılması  gerekmektedir. Yargıtay’ın görüşüne göre kira sözleşmesinin tarafı olmayan malik ya da intifa hakkı sahibinin de

ihtiyaç nedeni ile tahliye davası açabileceğine karar vermiştir. Kiralananı sonradan edinen malik de ihtiyaç nedeniyle tahliye davası açma hakkına sahiptir.

Kısacası ihtiyaç nedeni ile tahliye davası açabilecek kişiler; Kiraya veren,

Yeni malik,

Kira sözleşmesinin tarafı olmayan malik,

Kira sözleşmesinin tarafı olmayan intifa hakkı sahibi, tarafından açılabilir.

İHTİYAÇ NEDENİYLE TAHLİYE DAVASINDA GÖREVLİ VE YETKİLİ MAHKEME

IFhtiyaç nedeniyle tahliye davası, kiralananın bulunduğu yer sulh hukuk mahkemesinde açılması gerekmektedir.

YENİDEN KİRALAMA YASAĞI

Borçlar Kanunu’nun 355. Maddesine göre, kiraya veren gereksinim amacıyla kiralananın boşaltılmasını sağladığında, haklı sebep olmaksızın kiralananı 3 yıl geçmedikçe eski kiracısından başka bir kişiye kiraya veremez. Kiraya veren, bu hükümlere aykırı davrandığı takdirde, eski kiracısına son kira yılında ödenmiş olan bir yıllık kira bedelinden az olmamak üzere tazminat ödemekle yükümlüdür.

İlgili yazımızın amacı ihtiyaç nedeniyle tahliye davası hakkında bilgilendirme yapmaktır. Makalemizde bahsi geçen bilgiler herhangi bir hukuki tavsiye niteliği taşımamaktadır. Hukuki işlemleriniz için büromuz ile iletişime geçebilirsiniz.

Av. Şansal DEMİRCİOĞLU