Kanser hastalarının tedavileri açısından kullanması gereken özellikle akıllı ilaçlar SGK tarafından karşılanmaması kanser hastalarının mağduriyetine neden olmaktadır. Kanser tedavisinde kullanılan ilaçların ücretlerinin pahalı olması hastaların Anayasal hakkı olan yaşama hakkını engellemektedir.

İlaç Davalarında İzlenmesi Gereken Hukuki Yollar

SGK tarafından karşılanmayan ilaçlara ilişkin dava açmadan önce belli aşamaların izlenmesi akabinde dava yoluna gidilmesi gerekmektedir. Bu aşamalar;

Endikasyonu dışı ilaç kullanım başvurusu SGK’ya başvuru

SGK’ya karşı dava açılması ve tedbir talebi

Bu aşamalar izlendikten sonra dava açılırken ihtiyati tedbir talebinde bulunmak önem arz etmektedir. Tedbir kararıyla birlikte dava sonuçlanana kadar ilaç bedellerinin SGK tarafından karşılanması sağlanmaktadır.

Endikasyon Dışı İlaç Kullanım Başvurusu

Endikasyon dışı ilaç kullanımı, ruhsat dışı ilaç kullanımı olarak da ifade edilmektedir. IIlacın ruhsatında belirtilen kullanım alanları ve/veya kullanım şartları (doz, süre) dışında kullanılması olarak tanımlanmaktadır.

Kanser hastasının immünoterapi veya akıllı ilaç tedavisinde kullanılacak ilacın hekimi tarafından belirlenmesinden sonra hastanın tedaviye başlayabilmesi için öncelikle tedavisinde kullanılması gereken ilaç için Sağlık Bakanlığı Türkiye IIlaç ve Tıbbi Cihaz Kurumu’na endikasyon dışı ilaç başvurusunda bulunulması gerekmektedir.

Kurumun endikasyon dışı ilaç başvurusuna ilişkin vereceği karar ilacın kullanılmaya başlanılmasının yanında SGK’ya karşı açılacak olan davalarda sunulması gereken ve ihtiyati tedbir kararı alınmasında önem arz eden belgelerdendir.

SGK’ya Başvuru

Tedavide kullanılması öngörülen ve SGK tarafından karşılanmayan kanser ilaç masrafının, SGK tarafından karşılanması talebiyle açılan davalar niteliği itibariyle idari işlemin iptalidir. Bu durumda iptali istenen idari işlem; SGK’nın tedavi için gerekli ilacın masrafını karşılama talebini reddi işlemidir. Bu nedenle SGK’ya karşı dava açılmadan önce SGK’ya ilaç bedelinin karşılanması talebiyle başvurulmuş olması şarttır.

Hasta tarafından tedavide öngörülen ilacın kullanılmaya başlanmasından sonra hasta SGK’ya hem ödenmiş olan ilaç bedellerin iadesi hem de bundan sonraki ilaç bedellerinin karşılanması için başvuruda bulunması gerekmektedir.

SGK, genellikle ilaç bedelinin karşılanması için yapılan başvuruya ret cevabı vermektedir. SGK’ya karşı ilaç bedelinin karşılanması için açılan dava, ancak bu ret kararından sonra açılabilmektedir. Aksi halde dava, dava şartı yokluğundan reddedilecektir.

SGK’ya Karşı Dava Açılması ve Tedbir Talebi

Kanser tedavisinde kullanılması öngörülen ve SGK tarafından karşılanmayan ilaç bedelleri için SGK’ya başvuru yapılması sonrasında ilaç bedellerinin karşılanması talebi reddedilen hastalar, başvurunun reddi üzerine SGK’ya karşı dava açabilecektir.

SGK’ya ilaç bedelinin karşılanması talebi ile yapılan başvurunun reddedilmesinden sonra ilgili kurum işleminin iptali, ödenen bedelin iadesi ve sonraki ilaç bedellerinin karşılanması konularında IIş Mahkemeleri’nde SGK’ya karşı ihtiyati tedbir talepli dava açılması gerekmektedir.

İlaç Davalarında Görevli ve Yetkili Mahkeme

5510 sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanunu’nun 101. maddesi gereğince, SGK tarafından karşılanmayan kanser ilaçları için SGK’ya karşı açılacak davalarda görevli mahkemeler IIş Mahkemeleridir. IIş mahkemelerinin bulunmadığı yargı çevrelerinde açılacak davalarda ise görevli mahkeme iş mahkemesi sıfatı ile Asliye Hukuk Mahkemeleridir.

Hasta 01/10/2008 tarihinden önce emekli sandığı mensubu olarak çalışmaya başlamış ise davayı görmede görevli mahkemeler IIdare Mahkemeleridir.

SGK tarafından karşılanmayan kanser ilaçları için SGK’ya karşı açılacak davalarda yetkili mahkeme ise, dava açmadan önce SGK’ya yapılan başvuruyu reddeden ilgili şubenin bulunduğu yer IIş Mahkemeleridir. IIş mahkemesi yoksa IIş Mahkemesi sıfatıyla Asliye Hukuk Mahkemeleridir.

İlgili yazımızın amacı kanser hastalarının SGK tarafından karşılanmayan ilaçları için hukuki yollar hakkında bilgilendirme yapmaktır. Makalemizde bahsi geçen bilgiler herhangi bir hukuki tavsiye niteliği taşımamaktadır. Hukuki işlemleriniz için büromuz ile iletişime geçebilirsiniz.

Av. Şansal DEMİRCİOĞLU